امروزه داروها و مکمل ها نقش ویژه و بسیار مهمی در زندگی انسان ها پیدا کرده اند. به وسیله آنها می توان زندگی های بسیاری را نجات داد و یا دردها و بیماری ها را کنترل کرد. به دلیل مصرف بالای داروهاست که سازمان غذا و دارو طی دستورالعملی خواستار درج برچسب اصالت دارو بر روی بسته بندی داروها شد. به این ترتیب مصرف کنندگان می توانند با کمک این برچسب از سالم بودن داروی مورد نظر خود مطمئن شوند.
اهمیت برچسب اصالت دارو
واقعیت این است که دارو یکی از پرمصرف ترین محصولات جهان است. به طور کلی داروها در دوزها و صورت های متفاوت در داخل کشور تولید می شوند. همچنین بسیاری از داروها از طریق مسیرهای مختلف وارد کشور می شوند. این داروها پس از دریافت مجوزهای لازم در داروخانه ها توزیع می شوند. اما اگر دارای کیفیت بالا نبوده و استانداردهای لازم را رعایت نکرده باشند، موجب به خطر افتادن سلامت و زندگی شهروندان خواهد شد.
اهمیت این امر در حدی است که چندین نهاد مسئول بررسی سلامت داروهای تولید شده و یا داروهایی هستند که وارد کشور می شوند. به طور کلی وظیفه اصلی وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو آن است که اصالت این داروها را بررسی کنند. این امر به خاطر آن است که فقط داروهای سالم و با کیفیت به دست مصرف کنندگان برسند. برچسب اصالت دارو می تواند تا حد زیادی سلامت و امنیت جامعه را تامین و تضمین نماید. در واقع این برچسب مانع ورود داروهای قاچاق و غیرمجاز و ناسالم به بازار می شود. وارد نشدن کالاهای قاچاق به بازار موجب افزایش درآمد تولیدکنندگان داخلی و نیز واردکنندگان قانونی و در نتیجه کنترل و ثبات قیمت ها در بازار خواهد شد.
ویژگی های برچسب اصالت دارو
اگر شما هم در زمره مصرف کنندگان داروها و یا مکمل های دارویی باشید، احتمالا برایتان این سوال پیش می آید که برچسب اصالت دارو چگونه عمل می کند و چگونه می توان از طریق آن از سلامت و اصالت دارو مطمئن شد.
واقعیت این است که لیبل اصالت دارو، مانند سایر لیبل های اصالت طبق استانداردهایی طراحی، چاپ و درج می شود که سازمان غذا و داروی کشور اعلام کرده است. این استانداردها اهمیت فوق العاده ای دارند و هرگونه تخطی از آنها موجب ایجاد شک در سلامت داروی مورد نظر می شود.
به طور کلی بر روی لیبل اصالت دارو نیز مانند همه برچسب های دیگر باید کدها و شناسه های استاندارد چاپ شده باشند. این شناسه ها عبارتند از شناسه GTIN، شناسه LOT، تاریخ انقضای دارو و شناسه IRC یا شناسه رهگیری دارو. شناسه رهگیری دارو اهمیت فوق العاده ای دارد. این شناسه از 20 عدد تشکیل می شود و در آن از حروف استفاده نمی کنند. توجه داشته باشید که هر دارو به صورت اختصاصی یک کد رهگیری منحصر به فرد دارد که می توان از طریق آن سلامت و اصالت دارو را پیگیری کرد.
از دیگر مواردی که بر روی برچسب اصالت دارو چاپ می شوند، یک بارکد دو بعدی حاوی اطلاعات مربوط به داروست. همچنین در پایین ترین قسمت این برچسب یک لایه اسکرچ درج می شود که در زیر آن یک کد 16 رقمی وجود دارد. این کد در واقع همان شناسه اصالت محصول است که به صورت اختصاصی به آن تعلق یافته است و نباید با هیچ شناسه دیگری یکسان و مشابه باشد. نکته مهم آن است که در هنگام خرید دارو باید دقت داشته باشید این لایه اسکرچ دارای خراشیدگی نبوده و کاملا سالم باشد.
توجه داشته باشید که بر روی برچسب اصالت داروی اصل، شماره تلفن گویای سازمان دارو و غذا، سامانه پیامکی و آدرس سایت آن نیز درج شده است.
نحوه دریافت استعلام و اطمینان از سلامتی دارو
واقعیت این است که احتمالا بر روی بسته بندی هر دارویی که از داروخانه ها خریداری می کنید، برچسب اصالت دارو قابل مشاهده است. اما نکته اینجاست که فقط داشتن این برچسب نشانه اصل بودن دارو و سلامت آن نیست. بلکه باید برای اطمینان خاطر ابتدا استعلام آن را دریافت کرده و سپس دارو و یا مکمل دارویی مورد نظر خود را مصرف کرد. نکته اینجاست که این کار اصلا سخت نیست و با وجود روش های متعددی که برای انجام آن در نظر گرفته شده اند، به راحتی می توان آن را انجام داد.
یکی از ساده ترین و راحت ترین روش هایی که می توان از طریق آن برای استعلام اصالت دارو اقدام کرد، روش ارسال پیامک و یا تماس با تلفن گویای سازمان غذا و داروی کشور است. در واقع مصرف کنندگان می توانند با همان شماره ای که بر روی برچسب درج شده است، تماس گرفته، کد اصالت محصول را اعلام و اطلاعات مربوط به آن را دریافت کنند. همچنین می توانند این کد را برای سامانه پیامکی ارسال کرده و از سلامت دارو اطمینان حاصل نمایند.
در کنار این شماره ها، یک آدرس اینترنتی هم وجود دارد. مصرف کننده می تواند به سایت TTAC مراجعه کرده و با وارد کردن اطلاعات درخواست شده، مطمئن شود که داروی مورد نظر دارای مجوز لازم از سوی سازمان غذا و داروی کشور می باشد.
یک روش ساده دیگر
اما به غیر از این روش ها، روش دیگری هم برای استعلام لیبل اصالت وجود دارد که بسیار راحت است. کافی است یک اپلیکیشن بارکد خوان را بر روی گوشی تلفن همراه خود نصب کنید. سپس می توانید با کمک این اپلیکیشن و نیز دوربین گوشی تلفن همراه خود، بارکد دو بعدی موجود بر روی بسته بندی محصول را اسکن کنید. از این طریق به راحتی می توانید اطلاعات مربوط به داروی مورد نظر را دریافت کنید.
نکته مهم آن است که دقت داشته باشید حتما اطلاعاتی را که به دست آورده اید، با اطلاعات درج شده بر روی محصول تطابق داده و از یکسان بودن آنها مطمئن شوید. در واقع برخی از محصولات فیک از برچسب اصالت داروی تقلبی استفاده می کنند. بنابراین باید حتما این اطلاعات را بررسی کرده و در صورت هرگونه مغایرت میان آنها از مصرف دارو و یا مکمل دارویی مورد نظر خود خودداری کرد. به غیر از تطبیق دادن شناسه ها، یادتان باشد که حتما تاریخ انقضای درج شده بر روی محصول را نیز با اطلاعات به دست آمده تطبیق دهید.